دستور موقت

دستور موقت:

• دستور موقت چه زمانی صادر میشه؟

★اگر قصد طرح دعوایی دارید ولی نگران این هستید تا زمانی که رای پرونده شما صادر و قطعی شود و محکومیت به اجرای رای برسد ماه ها و یا چندین سال طول بکشد و در این مدت طرف دعوای شما با انجام اقداماتی یا به هر وسیله ای مانع اجرای رای بشود میتوانید از دادگاه به منظور احقاق حقتان درخواست نمائید تا با صدور دستور موقت مانع ایجاد خطر و دست اندازی خوانده در حقوقتان شوید.

فرض کنید شخصی ملک دیگری را تصرف نموده و اقدام به ساخت و ساز بنا در آن میکند در این حال مالک قصد اخراج متصرف از ملک را دارد. تا زمان رسیدگی و صدور رای و اجرای حکم یقیناً مدت زمان زیادی سپری میشود در این فرض مالک میتواند برای منع متصرف از ادامه تصرفات و ساخت و احداث بنا دستور موقت مبنی بر منع متصرف از احداث بنا را از دادگاه درخواست نماید تا از ورود خطرات و هزینه ها در بازه زمانی طرح دعوا تا اجرای حکم جلوگیری نماید.

دستور موقت یک اقدام تامینی میباشد تا از حقوق شما بهتر محافظت شده و فرضیه ی احقاق حق شما را به بهترین نحو فراهم سازد.

★موضوع دستور موقت چیست؟

برابر قانون موضوع دستور موقت میتواند:

1. توقیف مال
2. انجام عمل
3. منع از انجام عمل باشد

ولی در رویه درخواست دستور موقت غالبا ناظر به موارد ۲ و ۳ می باشد به همین منظور در بیشتر موارد برای توقیف اموال پیشنهاد ما این است که از نهاد «تامین خواسته» استفاده نمائید.

یک نکته را باید بدانید و اینکه موضوع دستور موقت از خواسته «اصل دعوا» میبایست «متفاوت» باشد.

★دستور موقت از ابتدای طرح درخواست تا زمان صدور قرار و اجرا دارای شرایطی می باشد:

1. گرچه درخواست است ولی می بایست در قالب دادخواست مطرح شود.
2. دستور موقت صرف یک درخواست است و لذا دعوی به شمار نمی اید لذا مشمول آثار و احکام مختص دعاوی بر این درخواست منتفی است.
3. صدور دستور موقت مستلزم احراز فوریت توسط دادگاه می باشد.یعنی اگر دادگاه تشخیص دهد که اگر دستور را صادر ننماید ضرری بالقوه یا بالفعل به خواهان وارد می اید یا خواسته در معرض تنضییع و یا تفریط است با توجه به فوریت قرار دستور موقت را صادر می نماید.
4. صدور دستور موقت مستلزم پرداخت هزینه دادرسی معادل دعاوی «غیرمالی» می باشد.
5. صدور دستور موقت مستلزم «تودیع خسارت احتمالی» به صندوق دادگاه توسط خواهان می باشد.

در همه موارد و در همه دعاوی به استثنا دعاوی خوانوادگی خواهان میبایست خسارت احتمالی که ممکن است وجه نقد یا غیر نقد باشد و میزان آن توسط دادگاه تعیین می شود را تودیع نماید تا قرار فوق صادر شود.

در مقایسه با تامین خواسته دو نکته وجود دارد:

1. خسارت احتمالی در تامین خواسته الزاماً وجه نقد می باشد اما در دستور موقت میتواند وجه نقد و یا وثیقه و…باشد.
2. در سه مورد ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی معافیت از تودیع خسارت احتمالی داریم.
3. اجرای دستور موقت نیازمند موافقت رئیس حوزه قضائی می باشد.

در واقع رئیس حوزه قضائی همان رئیس شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی و رئیس دادگستری شهرستان می باشد که میبایست با اجرای موضوع دستور موقت موافقت نماید.
عدم موافقت با دستور موقت یعنی اینکه دستور موقت صادره قابلیت اجرا را نداشته و ندارد.